12 sep 2022

Leuker, beter en toekomstbestendiger leren met virtual reality

Onderwijs met behulp van extended reality. Digitaal leren in een virtuele, interactieve omgeving in game-like gesimuleerde situaties. De wereld is er hard aan toe. Onderwijsinstellingen willen wel, maar de VR-bril blijft in de meeste gevallen in de kast liggen. Het ontbreekt aan structurele implementatie in het onderwijs. Landstede MBO in Harderwijk ontwikkelde in samenwerking met onder andere software- en contentontwikkelingsbedrijf Provrex een XR-onderwijsprogramma voor de veiligheidsopleidingen.

Met succes. Het tot nu toe door het RIF (Regionaal Investeringsfonds) gesubsidieerde traject krijgt een structurele status en wordt intern en landelijk uitgezet. De organisaties tekenden onlangs de samenwerkingsovereenkomst.

Stel je moet als student Handhaver Toezicht en Veiligheid leren hoe je iemand op een goede manier staande kunt houden. Doe je dat graag in de klas, in een rollenspel met medestudenten, waarbij je moet afwachten of je wel aan de beurt komt? Of doe je dat als digital native liever in een virtual reality-omgeving waarin de situatie haarfijn wordt gesimuleerd en de reactie van de aangesprokene afhankelijk is van de manier waarop jij je opstelt? Samen met onder andere Provrex uit Emmen ontwikkelde Landstede MBO in Harderwijk binnen de Veiligheidsacademie Noordwest-Veluwe de afgelopen vijf jaar innovatief onderwijs voor de opleidingen in het veiligheidsdomein. Onlangs ondertekenden de partijen een samenwerkingsovereenkomst om de ontwikkelingen te verduurzamen: de subsidie stopt, de doorontwikkeling en de implementatie gaan door. Daartoe worden de applicaties beschikbaar gesteld voor andere mbo-instellingen en andere partijen in Nederland. Ook binnen Landstede MBO wordt het traject uitgezet.

‘Hoe kunnen we gebruik maken van de nieuwste technologieën om onderwijs voor onze studenten te innoveren en uitdagend te maken. Dat was de insteek’, vertelt projectmanager René Clausen van Landstede MBO. ‘Dat is gelukt. Nu gaan we het project verduurzamen. Provrex is daarbij de geschikte partner voor de softwareinhoudelijke kant, wij verzorgen het onderwijsinhoudelijke gedeelte. Ik zie het als Lord of the Rings: je gaat samen op avontuur. We ontwikkelen het samen, we gaan het nu samen borgen, zorgen dat het werkt.’ De veiligheidsopleidingen hebben veel baat bij een degelijke, realistische aanpak. ‘De samenleving verhardt. Wij hebben de verplichting om onze studenten daar goed op voor te bereiden. Hoe realistischer je dat doet, hoe beter het werkt. Met deze nieuwe methode zetten wij als opleider samen met het werkveld een goede basis neer.’

‘Onze studenten zijn tegenwoordig allemaal digital natives’, legt projectcoördinator Extended Reality Hedy Siemerink uit. ‘Ze groeien op met smartphones en smartwatches. Op scholen is het krijtbord wel vervangen door een smartboard en het boek door een laptop, maar de manier van kennisoverdracht is gelijk gebleven. Daar willen we verandering in brengen. De voorliefde en het gemak van de student zit tegenwoordig bij virtual, augmented en mixed reality. Dat willen we dus inzetten om protocollen en procedures te trainen. Onder andere Provrex ontwikkelde de software en wij hielden voortdurend de didactiek, het onderwijs, voor ogen, want daar ontbrak het veelal aan. Zo kwamen we tot heel mooie producten die nu een vaste plek in ons curriculum hebben.’

Provrex ontwikkelde onder andere de spraakcomputer, die hoort wat de student zegt en wat voor kernwoorden hij gebruikt. ‘Als je op de verkeerde manier iemand op de bon slingert, krijg je een heftigere reactie dan wanneer je de juiste woorden kiest en rustig blijft’, vertelt eigenaar en directeur Jos Harms van Provrex. ‘De mogelijkheden zijn eindeloos. Het is zeker wel pittige en complexe software, maar ik heb een paar heel slimme medewerkers die dit een prachtige uitdaging vinden en dan kun je enorme innovatieve stappen maken.’ Landstede MBO en Provrex versterken elkaar in de samenwerking. ‘Wij weten elkaar uit te dagen en te prikkelen. De aanpak is fantastisch, en echt van high level niveau. Zo zijn we in het huidige project bezig met motion capture suits, waarbij je als avatar met face-recognition hele procedures doorloopt. Het is allemaal nieuw, het bestaat nog niet in het onderwijs en we ontwikkelen het samen.’

De applicaties worden zowel extern als intern uitgezet. ‘Sommige docenten moeten over een drempel heen’, zegt VR-deskundige Rutger Bronger. ‘We gaan onderwijsteams binnen Landstede MBO inspireren, trainen en helpen om dit op te pakken, want extended reality is in elk beroepenveld te gebruiken.’ Hij traint ook de studenten bij de introlessen. ‘Ik zie dat het werkt. Ze komen met plezier het lokaal binnen en hebben echt zin in de les. Dat nemen ze dus aan het eind van de dag mee naar huis: “We hebben zoiets gaafs gedaan met virtual reality!” In de lessen werken ze veel samen, ze verdelen rollen en taken en delen hun ervaringen met de virtuele scenario’s. Het is voor ons docenten een geweldige manier om les te geven. Studenten pakken kennis en vaardigheden een stuk sneller op, waardoor we meer maatwerk en verdieping kunnen bieden.’

‘We voelen bij Landstede MBO de opdracht om te investeren in het onderwijs van de toekomst’, zegt Miluska Broekhuis van Landstede MBO Harderwijk. ‘Om samen na te denken over een goede manier om de medewerker van de toekomst op te leiden. Dat betekent dat je een pioniersrol vervult, dat je creatief om moet gaan met bestaande kaders en dat je de vrije ruimte die er ook voldoende is, op een innovatieve wijze benut. Het team doet dat hier samen met het werkveld op een hele mooie manier. Dat is iets om trots op te zijn.’