Van havo of hbo naar mbo

Van havo naar mbo: ‘Ik kan het iedereen aanraden’

Het lijkt zo vanzelfsprekend: met een havo-diploma ga je naar het hbo. Maar het kan ook anders. Wat doe je bijvoorbeeld als het hbo je niet blijkt te liggen? Jesse Gouwerok besloot na een half jaar op het hbo te hebben gezeten om de opleiding junior accountmanager op Landstede MBO in Harderwijk te gaan volgen. ‘Nu ben ik veel serieuzer en gemotiveerder. Ik weet beter wat ik wil en ik doe het ergens voor.’

Jesse begon op het vwo, maar bleef in de vierde zitten, ging naar 4 havo en zakte in 5 havo voor het eindexamen. ‘Ik was zo klaar met de middelbare school, dat ik alles op alles heb gezet om het ’t jaar erop toch te halen en dat is gelukt. Al met al heb ik dus zeven jaar over de havo gedaan. Vervolgens besloot ik de hbo-opleiding Fysiotherapie te gaan volgen, maar dat bleek helemaal niets voor mij te zijn. Te veel theorie, te veel eigen verantwoordelijkheid, het ging gewoon niet. Toen had ik het eigenlijk wel helemaal gehad met school. Ik wilde aan het werk, maar het veiligheidsbedrijf waar ik solliciteerde zei dat ik eerst meer ervaring moest opdoen en adviseerde deze opleiding.’

Het was lastig, dat eerste jaar. ‘Door corona konden we maar twee uur per dag naar school. Je moest de discipline opbrengen om zelf thuis aan het werk te gaan, maar ik vond dat moeilijk. Op een gegeven moment liep ik zo achter met mijn werk dat ik mijn coach om hulp vroeg. Met extra begeleiding is het toch gelukt om het eerste jaar te halen. Daarna werd het alleen maar leuker. Corona was voorbij, ik liep eerst stage bij een heel leuk bedrijf dat duurzame thee verkocht en later bij het veiligheidsbedrijf waar ik eerder gesolliciteerd had. Zo word je goed voorbereid op je toekomstige werk. Ik heb klantgesprekken leren voeren, offertes leren opstellen, ik heb de sfeer en de praktijk op verschillende bedrijven ervaren. Nu zit ik in het derde jaar en ben ik bijna klaar. Nog even en ik heb deze opleiding met succes afgerond!’

‘Ik heb ervaren hoe het is om van havo naar hbo te gaan’, zegt Jesse. ‘Dat is echt een heel grote stap. Van havo naar mbo voelde voor mij veel logischer. Hier heb ik mijn motivatie teruggevonden. Ik ben in die afgelopen drie jaar serieuzer en volwassener geworden. Ik weet nu precies wat ik wil en waar ik het voor doe. Op zich had ik een paar jaar minder op school kunnen zitten. Wat dat betreft zou de mbo-optie op de havo wel wat meer genoemd kunnen worden, je kunt al van 4 havo naar het mbo. Maar ik kan het iedereen aanraden. Zeker als je nog wat moeite hebt om zelf steeds gedisciplineerd aan het werk te gaan en als je meer van de praktijk bent dan van de theorie. Bovendien kun je als gediplomeerd mbo’er tegenwoordig minstens net zoveel verdienen als gediplomeerd hbo’er. Ik ben in ieder geval heel blij met de weg die ik heb gekozen.’

Eerstejaars student Melike Koldar volgt de opleiding Legal, Insurance & HR Services Specialist niveau 4 op Landstede MBO in Zwolle. ‘Vorig jaar zakte ik voor het havo-examen en ik was totaal niet gemotiveerd om het jaar over te doen met weer dezelfde vakken en dezelfde stress. Ik wilde met mijn toekomstige beroep bezig zijn en koos voor het mbo. Van jongs af aan ben ik geïnteresseerd in wetgeving, rechten en plichten. Toen ik zag dat je de opleiding Legal, Insurance & HR Services Specialist niveau 4 versneld kon doen, heb ik me meteen aangemeld. Ik heb nooit spijt gehad van mijn besluit.

Waar ik op de havo heel ongemotiveerd en onzeker was geworden, heb ik hier juist weer zelfvertrouwen en positieve energie gekregen. Ik heb er weer helemaal zin in. Dit eerste jaar heb ik al heel veel examens gehaald en vakken afgerond, dus zeer waarschijnlijk haal ik mijn diploma binnen twee jaar. Je wordt hier goed begeleid, je coach en docenten kijken naar wie jij bent en wat jij nodig hebt en je kunt je eigen tempo bepalen. Na deze opleiding ga ik aan het werk, er zijn veel banen op mbo-niveau te vinden in deze branche. Misschien volg ik ooit nog een hbo-opleiding in deeltijd, maar dat zie ik dan wel weer. Mijn tip voor havisten: laat je niet beïnvloeden door anderen, doe niet wat je denkt dat de wereld van je verwacht, maar luister naar jezelf, maak je eigen keuzes. Het mbo biedt je niet alleen de kans om het werkveld van je keuze te onderzoeken, maar ook je eigen mogelijkheden en talenten te ontdekken.’

Wat doe je als je op de havo steeds met de hakken over de sloot gaat, twee keer klas 3 hebt gedaan en in de vierde ook niet echt je draai niet kunt vinden? Max van der Molen (17) uit Lelystad gooide halverwege het schooljaar in februari het roer om. ‘Ik besloot om naar het mbo te gaan. Iets met techniek of iets met bouw.’ Techniek bleek het toch niet te worden, maar toen hij de sfeer proefde bij Bouw & Architectuur op Landstede MBO in Harderwijk was hij meteen om. Een week later mocht hij beginnen.

‘Het mbo is echt veel leuker!’ vertelt Max superenthousiast. ‘Je bent met je beroep bezig. We hebben laatst cement gemaakt, we stralen beton, we bouwen maquettes en al doende leer je de theorie. We hebben met het supermoderne tekenprogramma Revit een uitzichttoren van drie verdiepingen op 9, 18 en 27 meter ontworpen, met details als netten en een glazen paneel. Op de bovenste verdieping kijk je over de boomrand over heel Harderwijk uit. Je schrijft een brochure, maakt een flyer en je schrijft een procesboek waarin je terugblikt op het hele proces. En zo ben je met de echte beroepspraktijk bezig. We mogen onze ideeën zelfs aan de gemeente aanbieden.’

‘Het is een enorm verschil met de havo’, zegt Max. ‘Daar krijg je aan het begin van het jaar een paar boeken, een lesplanning en een toetsplanning en dat moet je dan aan het eind van het jaar afgewerkt hebben. That’s it. Vrijwel alleen maar theorie. Sommige leerlingen kunnen daar prima mee uit de voeten, maar ik niet. Hier doe je praktijkopdrachten en word je veel meer vrij gelaten. Qua planning, hoe je de dingen aanpakt en hoe je een opdracht uitvoert. Die uitkijktoren ook, de enige richtlijnen die we hadden was dat het natuurinclusief, circulair en duurzaam moest zijn. Kijk, en als je dingen wilt weten zoek je die op, of je vraagt het. Het is een mooie manier van leren die mij echt aanspreekt.’

Max overweegt om na deze opleiding de hbo-opleiding Utiliteitsbouw te gaan doen. ‘Ik wil me bezig houden met de grotere gebouwen, scholen, flatgebouwen en dergelijke, en dan wil ik in de uitvoering werken. Er bij zijn op de bouwplaats. Misschien ga ik voor mijn oom werken, hij heeft een bouwbedrijf.’ Met mbo is de overgang naar hbo een stuk makkelijker, hoort Max van iedereen. ‘Je hebt al heel veel praktijkgerichte kennis opgedaan. En ook met een mbo-diploma heb je trouwens al heel veel kansen op de arbeidsmarkt, vooral in de bouw.’

In een half jaar tijd is Max totaal veranderd. ‘Dat zeggen mijn ouders ook. Ik sta er totaal anders in. Ik ben veel gemotiveerder, heb er weer helemaal zin in. En dat terwijl mbo een stuk moeilijker is dan havo! Maar als je het naar je zin hebt en als je weet waarvoor je het doet, kun je veel meer bereiken.’